Η φωνή της Ιστορίας: TA ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΜΙΛΑΝE

Από την εφημερίδα των Πομάκων "Ζαγάλισα"

Οι Τούρκοι πάντα θεωρούσαν τους Πομάκους ως ξένους. Αυτή είναι μια αλήθειααπό την εποχή που οι Οθωμανοί κατέκτησαν τα Βαλκάνια. Το ρητό «μισιρ ουνουντάν λοκμά, πομακτάν μπέη ολμάζ» δηλαδή «από καλαμποκάλευρο λουκουμάς και από Πομάκο μπέης δεν γίνεται» το επιβεβαιώνει.

Σήμερα, θα παραθέσω ένα μοναδικό ντοκουμέντο από το΄Ιδρυμα Οθωμανικών Ερευνών του καθηγητή ιστορίας Doç.Dr. Said Öztürk, ο οποίος στηριζόμενος στην πολύχρονη μελέτη οθωμανικών αρχείων, συμπεραίνει χωρίς καμιά αμφιβολία ότι οι Πομάκοι δεν είναι Τούρκοι. Στα πρώτα χρόνια της οθωμανικής κατάκτησης, πριν δηλαδή οι Πομάκοι εξισλαμιστούν, ανήκαν στην κατηγορία «Gayr-ı Müslimlerin etnik» μαζί με άλλους χριστιανικούς λαούς (φωτο 1) (δημοσιεύθηκε και στο διαδίκτυο http://www.osmanli.org.tr/dosyaara.php?bolum=4&id=264).

Σε προηγούμενα φύλλα της εφημερίδας μας είχαμε αποδείξει ότι πολλοί Πομάκοι της Θράκης δέχθηκαν το Ισλάμ όχι από τουςΟθωμανούς, όπως η εθνικιστική προπαγάνδα υποστηρίζει, αλλά από τους Horasan Erenleri (με ιρανικές ρίζες, πριν εμφανιστούν οι Οθωμανοί στη Θράκη).

Σε άλλο έγγραφο ντοκουμέντο από το Κρατικό Αρχείο της Τουρκίας (φωτο 2), ο Μιτχάτ, πασάς των Παραδουνάβιων περιοχών (Σιλίστρα, Νις και Βίντιν της Βουλγαρίας) λέει τα εξής για τους Πομάκους: «Πρέπει να

διευκρινίσουμε ότι από τους Βούλγαρους υπάρχουν ένα εκατομμύριο μωαμεθανοί. Αυτοί δεν είναι ούτε Τάταροι, ούτε Τσερκέζοι. Αυτοί οι μουσουλμάνοι δεν ήρθαν από την Ασία. Είναι σαν τους Βούλγαρους που ασπάστηκαν το Ισλάμ στο πέρασμα των χρόνων και μεταξύ αυτών υπάρχει ένα τμήμα που μιλάει μόνο «βουλγαρικά» (σσ. εννοεί Πομακικά)».

Συγκλονιστικό είναι και το οθωμανικό έγγραφο για τους Πομάκους της περιοχής Λόβετς της Βουλγαρίας (Lofça την εποχήτης τουρκοκρατίας), όπου έχουμε νεότερους εξισλαμισμούς στην περίοδο πλέον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Σε φορολογικούς καταλόγους διαπιστώνεται ότι οι Πομάκοι κάτοικοι του χωριού Γκότσε Ντέλτσεφ (παλιό Νευροκόπι), αλλαξοπίστησαν (φωτο 3). Έτσι, διαβάζουμε για τον Μεχμέτ, γιό του Στάντσο, για τον Φουάτ που είχε πατέρα τον Μπίλκο, για τον Καραγκιόζ που είχε πατέρα τον Ράτσο, για τον Χασάν που είχε πατέρα τον Γιώργο. Αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όσοι ασπάζονταν το ισλάμ έπαιρναν το όνομα Αμπντουλλάχ (ο γιός του Θεού).

Στην ελληνική Θράκη τώρα, σύμφωνα μετην διασωθείσα προφορική παράδοση των γερόντων Πομάκων της ορεινής Ξάνθης, αλλά και με βάση τα γλωσσολογικά στοιχεία, τα τελευταία χωριά που δέχθηκαν το Ισλάμ, ήταν το Δημάριο και κατόπιν το Ωραίον. Γι αυτό άλλωστε και στο Δημάριο συναντώνται σήμερα ονόματα όπως Κόντο, Φούρνο, Κατάντσο, Πάντσο, Πούντσο, Τράϊλο, Τάρο, Κάμο, Χούντσο, Ίλτσοκ.ά. που δεν έχουν καμία σχέση με τα αραβικά ή τα νεότερα τουρκικά.

Άρθρο του ΙμάμΑχμέτ

(τεύχος 39, Μάρτιος 2010)