Οδοιπορικό στόν Πόντο

Κάντε κλίκ στό ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ γιά να δείτε τίς φωτογραφίες μου από τόν Πόντο. Εάν κάνετε κλίκ επάνω στίς φωτογραφίες, όλες μεγενθύνονται.
Η παραπάνω είναι από την διαδρομή γιά την Παναγία Σουμελά

Ο Αγιος Ευγένιος Τραπεζούντας

Η παλιά εκκλησία τού Αγιου Ευγένιου στήν Τραπεζούντα...
..μετατράπηκε σέ τζαμί τό 1461
.. Γιουσούφ Μπούλούτ,( http://www.yusufbulut.com/index.php?option=com_frontpage&Itemid=1 ), Δέσποινα Πεϊμανίδου Πολυχρονίδου, Μεμέτ Κιουτσούκ, μπροστά στον Αγιο Ευγένιο (νύν Γενί Tζουμά τζαμί). Τραπεζούντα, Αύγουστος 2008.
Κάντε κλίκ νά μεγενθύνετε την φωτογραφία τής εντοιχισμένης πλάκας, στά δεξιά τής εισόδου τού Αγίου Ευγένιου. Κάτω, δεξιά καί αριστερά θά διακρίνετε τόν μονοκέφαλο αετό τών Κομνηνών..
Τό εσωτερικό τού Αγίου Ευγένιου, τώρα Γενί Τζουμά τζαμί....

Πώς ο Γιάννος Σεχίδης πουλάει τίς λύρες του.

Βρήκα τό τηλέφωνό του, τού Βόλου, σέ μία Ποντιακή εφημερίδα. Διαφήμιζε πολύ λιτά τίς λύρες πού κατασκευάζει. Τόν πήρα:
-Ο κύριος Γιάννος Σεχίδης; Λέγομαι Πολυχρονίδης Γιώργος. Η καταγωγή μου είναι από την Καβάλα καί μένω στην Αθήνα. Ενδιαφέρομαι γιά μία λύρα. Τώρα θά μάθω..
- Ασ όποιον μέρος είσαι σύ αγούρι 'μ;
- Μά, σας είπα, από την Καβάλα.
- Οχι, Οχι, α σήν πατρίδαν, ασ όποιον μέρος εισαι;
- Α, α σήν πατρίδαν.. Ο κύρη μ έν Κιμισχαναλής κ η μάνα μ έν Ματσουκέτσα.
- Α, έμορφα. Δώμα την διεύθυνση ς νά στείλω σε την λύραν.
- Κύριε Γιάννο, πώς θά σε πληρώσω;
Γέλασε..
"Κι θά πληρώντς με ατώρα. Πρώτα θά παίζς την λύραν κι αμα θα ευρίκς ατεν καλήν, τότε θά πληρώντς με."
- Κύριε Γιάννο, ούς να μαθάνω εγώ λύραν, εσύ μπορεί νά μή.. (εδώ κατάπια την γλώσσα μου)
- Είπασε αγούρι μ, μετά θά πληρώντς με..

Είδα κι έπαθα νά τον πείσω. Μετά από δύο λεπτά διαπραγματεύσεων, μού έδωσε έναν τραπεζικό λογαριασμό.
Η λύρα ήλθε σέ δύο ημέρες, όμορφα συσκευασμένη. Μαζί καί μία μικρή λύρα, μινιατούρα.
Πήρα τηλέφωνο. "Κύριε Γιάννο, η λύρα ντό εδώκες με ετονε θελκόν. Επήκε λυρόπον.Ευχαριστώσε."
Γέλασε. "Αμα θά περάντς α σόν Βόλον, πούλι μ, έλα ας ελέπω σε."
Τού τό υποσχέθηκα.
Έκλεισα τό τηλέφωνο καί σκέφτηκα, συγκινημένος : " Οσο υπάρχουν Γιάννοι Σεχίδηδες, ο Πόντος θά ζεί καί θά ελπίζει.."

Η εκκλησία τής Παναγίας στην Κοσπιδή τής Ματσούκας

Η εκκλησία της Παναγίας στήν Κοσπιδή της Ματσούκας, είναι τό μοναδικό τόσο καλά διατηρημένο Ρωμαίικο κτίριο.
Μόλις μπείτε στήν ρεματιά τού Πυξίτη ποταμού, (Τη Παναΐας τό ποτάμ), κατευθυνόμενοι από την Ματσούκα πρός τό μοναστήρι τής Παναγίας Σουμελά, αμέσως συναντάτε τήν Κοσπιδή (σημερινό Cosadere). Δεξιά, βρίσκεται η συνοικία τής Κοσπιδής Βερίζενα, από όπου κατάγονταν οι γονείς της μάνας μου Ελένη Κοταλακίδου καί Ιωάννης Πεϊμανίδης. Τά ερείπια της Παναγίας δεσπόζουν επιβλητικά. Εκεί ήταν καί οι τάφοι τών προγόνων τού παπού μου.
Τό ιερό της εκκλησίας. Διακρίνονται σβυσμένα φωτοστέφανα..

Τό δεξί κλίτος τού ναού. Εδώ στέκονταν η γιαγιά καί οι προγιαγιάδες μου..

Η θεία μου η Σοφία, η μάνα μου Δέσποινα καί ο φίλος μας Αβδούλ, πού η γιαγιά του Σοφία-Ελένη ήταν Ελληνίδα, στά ερείπια της Παναγίας της Κοσπιδής. Οταν πήγε στήν Κοσπιδή ο παππούς μου ο Γιάννης τό 1962, μετά από την συγκινητική σκηνή τής συνάντησής του μέ την Σοφία-Ελένη μετά από 40 χρόνια, έμεινε επί 15 ημέρες στό σπίτι τους (δέν τόν άφηναν μέ κανέναν τρόπο νά μείνει αλλού) καί τέθηκε υπό τήν προστασία τού πατέρα καί τού θείου τού Αβδούλ, τών παιδιών δηλαδή της Σοφίας-Ελένης, πού τόν συνόδευαν γιά προστασία παντού.
Τώρα, ο Αβδούλ μέ τά αδέλφια του, έχουν ένα πεστροφοτροφείο-κάμπιγκ καί ταβέρνα, στής Παναΐας τό ποτάμ, κτισμένο ακριβώς πάνω από τά ερείπια τού νερόμυλου τών συγγενών της γιαγιάς μου (Κοταλακιδαίων), πού τόν δούλευαν συνεταιρικά μέ τόν παππού μου.Τό πεστροφοτροφείο είναι διάσημο στέκι όσων Ποντιακών γκρούπ επισκέπτονται την Παναγία Σουμελά. Τό σάιτ του, εδώ
Η θεία μου η Σοφία, συγκινημένη, ανάβει ένα κεράκι.

H πλατεία τού Ρολογιού στήν Σαμψούντα

Μία ωραία, ειρηνική καί γραφική πλατεία στην Σαμψούντα, μέ ενα όμορφο ρολόϊ;
Αμ δέ..... Εδώ κρεμούσαν οι νεότουρκοι τούς φυγόστρατους χριστιανούς πού συνελάμβαναν, δηλαδή όσους δέν δέχονταν οικειοθελώς νά πεθάνουν στά τάγματα τού θανάτου (τάγματα εργασίας-Αμελέ ταμπουρού). Μάλιστα συνέβη καί τό εξής γεγονός: Αφού απαγχόνισαν 12 φυγόστρατους, οι δήμιοι τούς κατέβασαν από τήν αγχόνη. Τότε εμφανίστηκαν οι γυναίκες τού νομάρχη καί τού αστυνομικού διευθυντή πού επιθυμούσαν να παραστούν στην εκτέλεση. Στεναχωρημένες πού δέν πρόλαβαν, ανάγκασαν τούς δήμιους νά ξανααναρτήσουν τούς απαγχονισμένους στις αγχόνες γιά να τούς δούν να κρέμονται . Αφού ικανοποιήθηκαν καί αποχώρησαν, οι δήμιοι ξανακατέβασαν τούς άτυχους διπλοκρεμασμένους από τό ικρίωμα. Καί τώρα μπορείτε να απολαύσετε την γραφική πλατεία ενα Αυγουστιάτικο απόγευμα τού 2007...

Η κακοδαιμονία τού Ποντιακού χώρου

Απάντηση σε μία αγωνιώδη έκκλιση τού Ομέρ από τό "Πόντος καί αριστερά" γιά μία ιατρική διάγνωση της αρώστιας τόυ Ποντιακού χώρου

Τήν ιατρική εκάλεσες διέξοδο νά δώσει,
εκεί πού δέν εμπόρεσαν πολιτικοί καμπόσοι,
τού ποντιακού μας τού μιλέτ την νόσο νά διαγνώσει,
καί τόν βαρέως πάσχοντα απ τον χαμό να σώσει.

Πρώτη έρχεται η συλλογή σημείων καί συμπτωμάτων,
πού ταλανίζουν τό κορμί των δυστυχών θυμάτων.

Διακρίνω ως μείζον πρόβλημα τού Ποντιακού μας χώρου,
παντιότροπα ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ πού αλλού αλληθωρίζουν,
μάς βλέπουν ως ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ καί ως ψηφορυχείο
τόν Πόντο εκμεταλλεύονται καί κανουνε ταμείο.

Αυτά λοιπόν συμπλέκονται μ εγωισμούς Ποντίων
πού ως τού κόσμου ομφαλοί μ’ ύφος καρδιναλίων,
τό έμβρυον υποδύονται πού οταν μεγαλώσει,
συντρίβοντας αλλόδοξους ΤΗΝ λύση θά μας δώσει.

Σάν κόψαν οι ηγήτορες την μεταξύ τους σχέση
εμφύσησαν στούς οπαδούς τού δόγματος την ζέση,
και μισαλλόδοξες ορδές χυθήκαν στήν υφήλιο,
γιά να θυμίζουν τό ρητ’ “όπου πούτ-ος καί βασίλειο”

ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ κι ΕΓΩΙΣΜΟΙ, και ΧΑΜΗΛΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
συνθέτουνε τό νόσημα πού συντηρεί μουρμούρα,
και κάνει τούς αγνότερους νά δείχνουν δυσπιστία,
σπέρνει απογοήτευση καί μαύρη απελπισία.

Κι όμως από την τέφρα της η ελπίς ξαναγεννιέται,
καί μίά νεότερη γενιά νάτη , νάτη πετιέται,
ζητα να σκέπτεται εύκαμπτα μακριά από στοιχίσεις
στού αγώνα μές την ΚΙΝΗΣΗ χτίζει νέες ΣΥΓΚΛΙΣΕΙΣ
πού αναδομούν τό παρελθόν συνθέτοντας τό μέλλον,
μακριά απ τις μάντρες τών ταγών καί τών τρανών σεφτέλων.

vripolίδης οραματίδης

Καταγγελία γιά τό αίσχος τών μπλέ κελιών

Προς τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών

Κύριοι συνάδελφοι. Λέγομαι Πολυχρονίδης Γιώργος, είμαι γιατρός Παθολόγος και είμαι μέλος του ΙΣΑ με Α.Μ. 035735. Σας γνωστοποιώ την επώνυμη καταγγελία κρατουμένου των φυλακών Κορυδαλλού ότι στο ψυχιατρείο της φυλακής λειτουργούν τά λεγόμενα «μπλέ κελιά», όπου οι κρατούμενοι κλειδώνονται γυμνοί και υπό φαρμακευτική καταστολή. Η καταγγελία είναι δημόσια, και σας την παραθέτω. Παρακαλώ ακούστε την, ειδικά μετά το 5^ο λεπτό. http://www.skai.gr/master_avod.php?id=100750&lsc=2 Σε περίπτωση πού ισχύουν τά καταγγελλόμενα, πρόκειται για σαφέστατη παραβίαση της Ιατρικής Δεοντολογίας. Η Ιατρική από λειτούργημα συμπαράστασης στον ανθρώπινο πόνο, γίνεται αποκρουστικό μέσο καταστολής και βάναυσης ισοπέδωσης της ανθρώπινης προσωπικότητας . Θεωρώ αυτονόητο καθήκον την από πλευράς σας διερεύνηση της καταγγελίας. Σας παρακαλώ να ενημερώσετε τά μέλη του ΙΣΑ για τις ενέργειές σας. Σε περίπτωση πού δεν ελέγξετε την καταγγελία σας παρακαλώ να μού αναφέρετε τον λόγο. Σας ευχαριστώ.

Με συναδελφική εκτίμηση: Πολυχρονίδης Γιώργος, Ιατρός Παθολόγος, ΑΜ ΙΣΑ 035735.

Κοινοποιείται:

Στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο

Σεμινάριο Ποντιακής Ιστορίας

Δια χειρός Βλάση Αγτζίδη


2η έκτακτη ανακοίνωση: Κάθε δεύτερη τρίτη, στό Ανοικτό Πανεπιστήμιο τού Δήμου Κηφισιάς, σεμινάριο Ιστορίας από τόν Ιστορικό Βλάση Αγτσίδη, μέ τίτλο «Ιστορία των Ελλήνων της Ανατολής και του Εύξεινου Πόντου» . Την Τρίτη 11 Νοαμβρίου, πηγα καί γώ στό μάθημα. ΜΗΝ ΤΟ ΞΑΝΑΧΑΣΕΤΕ !!! Ο Βλάσης δίνει ρεσιτάλ καί καθηλωνει τά πλήθη. Τό επόμενο σεμινάριο θα ειναι την μεθεπόμενη Τρίτη. Σχετική ανακοίνωση της ΠΟΕ:

http://epontos.blogspot.com/2008/11/blog-post_2466.html

Μιά βραδιά μέ τόν Γιώργο Αμαραντίδη (Σιμούλ)

Εκτακτη ανακοίνωση: Στίς 29 Νοεμβρίου, στήν μουσική σκηνή “Η άλλη όχθη” στόν Νέο Κόσμο τραγουδάει Ο Δάσκαλος Γιώργος Αμαραντίδης (Σιμούλτς). Είναι ο δάσκαλος τού δασκάλου μου στην λύρα, Ηλία Υφαντίδη. ( δηλ. ο παππουδάσκαλός μου) :)Οσοι πιστοί προσέλθετε….

http://www.a-o.gr/musicprogram.asp

Τελικά, θά πεινάσει ο Τσάκωνας;

Ο δρόμος γιά την Ότσενα τής Όφης

Η περιοχή της Οφης βρίσκεται ανατολικά της Τραπεζούντας. Στά πολυάριθμα χωριά της ζεί η πολυπληθέστερη ομάδα ποντιόφωνων μουσουλμάνων. Μάλλον κατέφυγαν στά απομονωμένα αυτά χωριά σάν φυγάδες από την Τραπεζούντα, γύρω στό τέλος τού 16ου αιώνα. Σέ σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα ακολούθησε μαζικός εκμουσουλμανισμός. Διατήρησαν, όμως, την Ρωμαίικη (Ποντιακή) γλώσσα.
Σ΄αυτό βοήθησε η απομόνωση της περιοχής. Πολλά-πολλά με την κρατική εξουσία δέν είχανε. Δρόμους γιά τά χωριά τους ανοίξανε γιά πρώτη φορά οι Ρώσσοι τό 1916-1918. Τουρκικά δέν ξέρανε νά μιλούνε. Αυτά ήρθαν στην περιοχή με τα Κεμαλικά σχολεία, πού επειδή αντιτίθενταν σέ πολλά σημεία στό Ισλάμ, προκάλεσαν την αντίθεση τών κατοίκων πού ήταν πιστοί μουσουλμάνοι. Τά παιδιά άρχισαν να μιλούνε Τουρκικά εκτός σχολείου μόνον αφότου έφτασε στην περιοχή η Τηλεόραση. Οι πιό επιφανείς διανοούμενοι της περιοχής, πλήρωσαν καί πληρώνουν ακριβά, τό αυτονόητο στά δημοκρατικά καθεστώτα δικαίωμά , τής καταγραφής, παρουσίασης καί ανάδειξης της ιδιαίτερης πολιτιστικής τους ταυτότητας. Ο Ομέρ Ασάν σύρθηκε στά δικαστήρια γιά τό βιβλίο του "ο πολιτισμός τού Πόντου". Ο Βαχίτ Τουρσούν ζεί στην Ελλάδα μή μπορώντας νά πάει στην πατρίδα του, λόγω τών κατηγοριών πού τού απηύθυνε τό Τουρκικό κράτος. Τό έγκλημά του ήταν ο πόνος του καί η φροντίδα του γιά την ανάδειξη καί διατήρηση της Ρωμαίικης γλώσσας τού χωριού του τής Ότσενας. Στό site του αναδεικνύει όλες τής πλευρές τού πολιτισμού της Οτσενας.
http://www.ocena.info/

Κάτι τρέχει στίς Ελληνικές φυλακές

Από τό "Πόντος καί Αριστερά"

http://pontosandaristera.wordpress.com/2008/11/09/9-11-2008/#comment-16193

ΟΙ Spidermen από την Ότσενα σώζουν τά πλήθη στό ΠανηγύριΙ

Στίς 9 Αυγούστου 2008, οι spidermen εμφανίζονται στό πανηγύρι τού παρχαριού τής Ότσενας της Όφης της Τραπεζούντας τού Πόντου.
Εφησυχασμένα από την παρουσία τους, τά πλήθη αφήνονται στήν σαγήνη τού διάσημου βιρτουόζου λυράρη Yusuf Cemal Keskin πού αρχίζει νά τά μαγεύει μέ τό παίξιμό του, ενώ ο Μουσταφά Κεμάλ περί άλλων τυρβάζει..
..καί εκστασιασμένοι χορεύουν τίκ, νέοι, γέροι καί παιδιά..
...όταν ξαφνικά εισβάλλει στην πίστα μαινόμενο αιμοβόρο θηρίο της περιοχής (πού ωστόσο είναι αρκετά εκλεκτικό ώστε νά προσπεράσει τό σιτεμένο κρέας της εικονιζόμενης γιαγιάς)
Σέ κλάσματα δευτερολέπτου οι spidermen ανέλαβαν τά όπλα τους καί σφυροκόπησαν ανελέητα τό θηρίο..

....πού αναγκάσθηκε νά παραδωθεί μετά από την απηνή καταδίωξη τών δύο ηρώων..


..πού αντί νά κολακευθούν από τά επευφημούντα πλήθη, μέ άψογο επαγγελματισμό συνέχισαν νά επαγρυπνούν.

Ο Μπάρμπα Σαλίχ από την Λιβερά

Στιγμιότυπο μέ τον Μπάρμπα Σαλίχ, από τό βίντεο τής ΕΤ3

http://www.pikniktube.com/v/42be81124f66aa6ab1251a046c9287b0/Emice

Στό παραπάνω ντοκιμαντέρ της ΕΤ 3 θά δείτε τόν Μπάρμπα Σαλίχ από την Λιβερά. Πέθανε πανω από 100 ετών. Ηταν φίλος τού προπάππου μου Στυλιανού Πεϊμανίδη, πού ηταν μουχτάρης (πρόεδρος) στην Κοσπιδί, πού ηταν αμιγές Ελληνικό χωριό. Ο μπάρμπα Σαλίχ, νέος τότε, κατέβαινε από την Λιβερά στην Κοσπιδί, καί παράνομα, μαζί με τον προπάππου μου, κόβανε μέ τό χαβάν καπνό καί καπνίζανε. Ο Σαλίχ είτανε φίλος καί τού παππού μου τού Γιάννη. Οταν γύρισε ο παππούς μου από τά τάγματα εργασίας, απ' όπου απολύθηκε ως ανταλλάξιμος, βρήκε άδειο καί έρημο τό χωριό του την Κοσπιδί. Οι κάτοικοι βρίσκονταν στήν Τραπεζούντα, περιμένοντας τό πλοίο πού θά τούς έπαιρνε γιά την Ελλάδα. Τότε ο παππούς μου ανέβηκε στην Λιβερά καί βρήκε τόν φίλο του τόν Σαλίχ, πού εν μεσω αγκαλιών καί δακρύων τού είπε τά νέα: Οι δικοί μας βρίσκονταν στόν μητροπολιτικό ναό τού Αγίου Γρηγορίου της Τραπεζούντας. Ο Σαλίχ δέν άφησε τόν φίλο του τόν Γιάννη μόνο του. Κατέβηκε μαζί του στήν Τραπεζούντα γιά νά βρούν τούς δικούς μας. Οταν τό 1962 ο παππούς μου πήγε στόν Πόντο, βρηκε τόν Σαλίχ. Τό 1989 ο γερολεβέντης Σαλίχ ήλθε στην Ελλάδα ψάχνοντας τόν παπού μου, μόνο πού αυτος πέθανε τό 1968. Φιλοξενήθηκε στό σπίτι μας, καί μοιρολογούσε μπροστά στην φωτογραφία τού παππού μου: "Ε κιτι Γιάννε, έ κιτι Στυλιανέ..Ντό μουχαπέτεα επoίναμε.." .

Αιωνία σου η μνήμη ΑΔΕΛΦΕ μας Σαλίχ...

΄"Εγώ ποντιοπούλ' ειμαι, ματώνω, κι ματούμαι"

Πανηγύρι παρχαριού Χωνεφτέρ, στό Ντούζκιοϊ τών Πλατάνων, Αύγουστος 2007

Ελέυθεροι Πολιορκημένοι από τόν GREEK RIDER

http://greekrider.blogspot.com/2008/11/blog-post_03.html

Ο μαραμαρωμένος Ακρίτας.

Στόν δρόμο Ματσούκας-Παναγίας Σουμελά.. Μήν ανησυχείτε. Δέν πρόκειται γιά την αναβίωση της "Μεγάλης Ιδέας" Αλλά όταν τόν είδα αυτόν τόν βράχο μού θύμισε βλοσυρό γενειοφόρο Ακρίτα..

Spidermen στό παρχάρι τής Ότσενας τής Όφης

"Τό τσινεγμένον τό λιθάρ"

Τσινέαν λένε στά Ποντιακά την κουτσουλιά. Πέρυσι, τό 2007, καθώς καθόμασταν στό πεστροφοτροφείο-εστιατόριο-κάμπιγκ τού Αβδούλ, πού ειναι κτισμένο πάνω από τα ερείπια τού νερόμυλου τού παπού μου τού Γιάννη, στης Παναΐας τό ποτάμι, στην Κοσπιδί, βλέπω την μάνα μου κάτωχρη, μέ προσηλωμένο τό βλέμμα στόν απέναντι βράχο, νά ψελίζει μά συγκίνηση : " Τό τσινεγμένον τό λιθάρ.. ". Σάν ιερή αποκάλυψη αναδύθηκαν στήν μνήμη της τα ξεχασμένα από χρόνια λόγια τής μάνας της, τής γιαγιάς μου τής Ελένης: " Δεβαίναμε α σό τσινεγμένον τό λιθάρ μέ τ άσπρα τά πουλία, σό ποτάμ τη Παναΐας πλάν" δηλαδή "περνούσαμε από τον βράχο με τίς κουτσουλιές καί τά ασπρα πουλιά, δίπλα στης Παναγίας τό ποτάμι". Τώρα καταλάβαμε... Τά πουλιά ηταν καί ειναι γλάροι, πού κάθονται στόν βράχο καί ψαρεύουν πέστροφες από τό ποτάμι...Τά πουλιά ειναι εκεί..Καί ο βράχος...Η Ελένη όχι..Αλλά είμασταν εμείς εκεί, οι γόνοι της. Εστω καί γιά λίγο...Καί ξαναπήγαμε φέτος, τό 2008. Καί θά ξαναπάμε...

Λιβερά

Η Ματσούκα της Τραπεζούντας, όπως φαίνεται από τον δρόμο πού οδηγεί απο την Ματσούκα πρός την Λιβερά. Αριστερά φαίνεται τό ρέμα πού οδηγεί στην Παναγία Σουμελά (στά 20 χιλιόμετρα, από δρόμο πού ελίσσεται παράλληλα μέ της Παναγίας τό ποτάμι πού βρίσκεται στο βάθος τού ρέματος.). Εκέι, στην εισοδο της ρεματιάς πού οδηγεί από την Ματσούκα στην Παναγία Σουμελά, καί δεξιά κι αριστερά από της Παναγίας τό ποτάμι, βρίσκεται τό χωριό των γονέων της μάνας μου, Ιωάννη Πεϊμανίδη καί Ελένης Πεϊμανίδου (τό γένος Κοταλακίδη). Τό χωριό λεγόταν Κοσπιδί καί σήμερα τό μετονόμασαν σε Cosandere. Είχε πολλούς συνοικισμούς. Οι δικοί μου καταγόταν απο τον συνοικισμό Βερίζενα.
Η θέση τού συνοικισμού Βερίζενα της Κοσπιδής. Τά σπίτια έχουν χρησιμοποιηθεί σάν οικοδομικό υλικό καί δεν υπάρχουν πιά. Μόνο κάποια ερείπια πού θά δούμε σε επόμενη ανάρτηση. Διακρίνεται η εκκλησία της Παναγίας, οπου και οι ταφοι των προγόνων μου...
Η Λιβερά είναι ορεινό χωριό, στό βουνό πού οριοθετεί από αριστερά τό ρέμα πού οδηγεί από την Ματσούκα στην Παναγία Σουμελά. Βρίσκεται ακριβώς επάνω από την Κοσπιδί, που βρίσκεται χαμηλά, ένθεν καί ένθεν τού ρέματος. Η Λιβερά ηταν έδρα της Μητροπόλεως Ροδοπόλεως. Ο παπούς μου πήγε τίς δύο πρώτες τάξεις τού δημοτικού στό σχολείο τού χωριού του (αυτές μόνο είχε η Κοσπιδί). Τίς υπόλοιπες έξι τίς έκανε στην Λιβερά. Καθημερινά ανεβοκατέβαινε από την Κοσπιδί στην Λιβερά. Η Λιβερά είναι η πατρίδα τού Ηλία Καραγκιόζ (προηγούμενη ανάρτηση), καί τού μπάρμπα Σαλίχ (σέ επόμενη ανάρτηση).Στήν επάνω φωτογραφία φαίνονται τά ερείπια Βυζαντινού φυλάκιου πού έλεγχε τόν δρόμο Ματσούκας-Παναγίας Σουμελά καί πού βρίσκεται αριστερά καί δίπλα από τόν ανηφορικό δρόμο Ματσούκας-Λιβεράς.
Ο Μητροπολιτικός ναός τού Αγίου Γεωργίου, της Μητροπόλεως Ροδοπόλεως στήν Λιβερά. Τώρα, χρησιμοποιείται σάν Τζαμί.Πλαϊνή όψη.
Αη-Γιώργης Λιβεράς. Μπροστινή όψη.
Ακριβώς δίπλα καί χαμηλότερα, ο χώρος όπου βρίσκονταν τό διόροφο κτίριο της Μητρόπολης Ροδοπόλεως, πού κατεδαφίστηκε.
Ο Αη-Γιώργης μετατράπηκε σέ τζαμί, αλλά η πόρτα της κεντρικής εισόδου δέν άλλαξε. Διακρίνονται οι δικέφαλοι αετοί καί οι κενοί χώροι όπου υπήρχαν σταυροί πού αφαιρέθηκαν.
Τό κάτω Χορτοκοπι, όπως φαίνεται από την Λιβερά, στό απέναντι ύψωμα. Τό μεγάλο κτίριο στην μέση τού χωριού ηταν η εκκλησία.
Θέα από την Λιβερά τού βουνού πού βρίσκεται ακριβώς επάνω από την συνοικία Βερίζενα της Κοσπιδίς. Κάπου εκεί ηταν το γυναικείο μοναστήρι τού Αη-Γιάννη, όπου παντρεύτηκαν ο παπούς καί η γιαγιά μου. Κάηκε από τούς Τσέτες τό 1916.
Η μάνα μου, Δέσποινα Πεϊμανίδου-Πολυχρονίδου, μέ κάτοικο τής Λιβεράς, στην αυλή τού Αη-Γιώργη, τον Αυγουστο τού 2008.
Ο μουχτάρης (πρόεδρος) της Λιβεράς, μεταξύ εμού καί της μάνας μου. Δίπλα, ευσεβείς μουσουλμάνοι κάτοικοι της Λιβεράς, πού ήλθαν να προσευχηθούν στό τζαμί (ναός Αη-Γιώργη). Μας δέχθηκαν εγκάρδια, σάν δικούς τους ανθρώπους. Νάναι πάντα καλά.Οταν οι δικοί μας έφυγαν τό 1923, οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της Λιβεράς, ελπίζοντας ότι οι Ρωμιοί φίλοι τους θά ξαναγυρίσουν, δέν άφησαν τούς μουσουλμάνους πρόσφυγες από τά βαλκάνια νά κατοικήσουν στά Ρωμαίικα σπίτια, επί 6 χρόνια μέχρι το 1930 πού έγιναν οι συμφωνίες Βενιζέλου-Κεμάλ. Οσο ζούμε καί θυμόμαστε, θά έχουν πάντα την αγάπη μας καί την ευγνωμοσύνη μας..